بعد از آپدیت mobile-first چطور در SERP باقی بمانیم؟

شاخص‌گذاری mobile-first

منظور گوگل از «شاخص‌گذاری ابتدا-موبایل» چیست؟

برخلاف اعتقاد بعضی از سئوکارها، گوگل یک شاخص مجزا برای جست‌وجوی موبایل نمی‌سازد.

چه یک سایت جزء رویکرد شاخص‌گذاری mobile-first باشد یا نباشد،گوگل نتایج جست‌وجوی خود را از یک شاخص وب تهیه می‌کند.

اساساً فقط یک چیز تغییر می‌کند: گوگل به جای خزش وب‌سایت‌ها با استفاده از عامل کاربر (user-agent) دسکتاپ، از عامل کاربر موبایل استفاده می‌کند.در گذشته، خزش وب‌سایت‌ها توسط گوگل از منظر دسکتاپ انجام شده است؛ یعنی با یک رشته‌ی عامل کاربر که نشان‌دهنده‌ی یک ابزار دسکتاپ است:

   (Mozilla/5.0 (compatible; Googlebot/2.1; +http://www.google.com/bot.html

با شاخص‌گذاری mobile-first، این رشته به یک عامل کاربر بیانگر ابزار موبایل تغییر می‌کند:

Mozilla/5.0 (Linux; Android 6.0.1; Nexus 5X Build/MMB29P) AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko) Chrome/41.0.2272.96 Mobile Safari/537.36 (compatible; Googlebot/2.1; +http://www.google.com/bot.html

با این رشته‌ی عامل کاربر، خزنده ادعا می‌کند یک ابزار اندرویدی است، پس انتظار دارد که محتوای وب‌سایت شما را برای نمایش موبایل به صورت بهینه روی این نوع ابزار مشاهده کند.

ارائه‌ی تجربه‌ی بهینه‌شده برای موبایل

چیزی که گوگل‌بات با این عامل کاربر موبایل می‌بیند به تنظیمات وب‌سایت شما برای کاربران موبایل بستگی دارد.

ارائه‌ی تجربه‌ی بهینه‌شده برای موبایل به یکی از این سه شیوه انجام می‌شود:

1. طراحی واکنش‌گرا: با این رویکرد، حقیقتاً چیزی تغییر نمی‌کند. نشانی (URL) صفحات وب‌سایت شما بدون تغییر است و کد HTML ارائه‌شده نیز یکسان است. طراحی سایت با اندازه‌ی صفحه نمایش منطبق می‌شود و تجربه‌ای را متناسب با وضوح تصویر ابزار موبایل مورد استفاده ارائه می‌کند. گوگل طراحی واکنش‌گرا را به عنوان الگوی طراحی ارجح خود توصیه می‌کند؛ این الگو به کمترین تلاش از طرف آن‌ها نیاز دارد زیرا هیچ کد اضافه‌ای برای شاخص‌گذاری و URL دیگری برای خزش وجود ندارد.
2. خدمت‌رسانی پویا: بعضی وقت‌ها وب‌سایت‌ها عامل کاربر را هنگام بارگذاری صفحه، تشخیص داده و بسته به نوع ابزار درخواست‌کننده، کد HTML متفاوتی را بر روی همان URL ارائه می‌دهند. به این کار، خدمت‌رسانی پویا گفته می‌شود. در این روش، هر URL، دو کد HTML دارد؛ یکی برای کاربران دسکتاپ و دیگری برای کاربران موبایل.
3. URL مجزا برای موبایل: یک وب‌سایت در این رویکرد کد متفاوتی را به کاربران موبایل ارائه می‌دهد اما برای سایت موبایل خود از URL مجزایی نیز استفاده می‌کند. این گونه وب‌سایت‌ها در اغلب اوقات، محتوای موبایلی خود را از طریق یک زیردامنه‌ی مجزا مانند website.com یا یک زیرپوشه‌ی مجزا مثل www.website.com/mobile/ ارائه می‌دهند.

هر یک از این رویکردها در طراحی موبایل نقاط قوت و ضعف خود را دارند. در زمینه‌ی سئو، طراحی واکنش‌گرا کمترین دردسر را دارد، در حالی که خدمت‌رسانی پویا و URLهای مجزا ممکن است مشکلات زیادی را برای سئوی سایت شما ایجاد کنند.

تست mobile-friendly

اما داشتن یک سایت کاملاً واکنش‌گرا، پایان کار نیست. حتی اگر شما یک سایت واکنش‌گرا داشته باشید و از تست mobile-friendly گوگل هم نشان تأیید دارید، این‌طور نیست که دلیلی برای ترس از شاخص‌گذاری mobile-first نداشته باشید.

هنوز هم جنبه‌هایی از سئوی فنی و بهینه‌سازی عمومی هست که باید از آن‌ها آگاه باشید و در صورت لزوم، آن‌ها را بر روی سایت خود اعمال کنید. اما اگر سایت شما از خدمت‌رسانی پویا یا URLهای مجزا استفاده می‌کند، ممکن است لازم باشد کارهای واقعاً زیادی انجام دهید تا از عملکرد سایت خود مطمئن شوید.

سئوی داخلی

اول از همه، باید سئوی داخلی سایت موبایل خود را بررسی کنید.این مورد برای وب‌سایت‌هایی که طراحی واکنش‌گرا دارند،هیچ مشکلی به حساب نمی‌آید؛ زیرا اساساً صفحات موبایل و دسکتاپ یکی هستند.

اما اگر سایت شما از خدمت‌رسانی پویا یا URLهای مجزا استفاده می‌کند، باید سئوی داخلی خود را مجدداً بررسی کنید:

• آیا تگ‌های عنوان و توضیحات متای بهینه‌ای دارید؟
• آیا صفحات شما تیترهای مناسبی دارند؟
• آیا محتوای صفحه‌ی موبایل شما با محتوای نسخه‌های دسکتاپ برابر است؟

این قدم اول، حیاتی است. وقتی سایت شما به شاخص‌گذاری mobile-first تغییر کند، گوگل از آن محتوایی که بر روی سایت موبایل شما می‌بیند برای شاخص‌گذاری و رتبه‌بندی استفاده می‌کند. اگر سئوی داخلی سایت موبایل شما به اندازه‌ی سئوی داخلی سایت دسکتاپ نباشد، انتظار پایین آمدن رتبه‌بندی سایت خود را داشته باشید.

داده‌های ساختاریافته

شما باید علاوه بر عناصر اصلی سئوی داخلی، داده‌های ساختاریافته را نیز مد نظر داشته باشید. ممکن است وب‌سایت شما بر روی صفحات دسکتاپ خود دارای داده‌های ساختار‌یافته‌ای باشد که نمایش اسنیپت‌های غنی (rich snippet) را در صفحات نتایج جست‌وجوی گوگل میسر می‌سازد. اگر همین داده‌های ساختاریافته بر روی سایت موبایل شما وجود نداشته باشد، آن اسنیپت‌های غنی و مزایایی که برای نسبت کلیک به نمایش (CTR) در بر دارند، از دست می‌رود.مطمئن شوید که تمامی کدهای مربوط به داده‌های ساختاریافته‌ی موجود بر روی سایت دسکتاپ شما بر روی سایت موبایل نیز حاضر و کاملاً معتبر هستند. از ابزار گوگل برای تست داده‌های ساختاریافته به منظور صحت‌سنجی کد خود استفاده کنید و به گزارش داده‌های ساختاریافته در کنسول جست‌وجوی گوگل برای خطاها و هشدارهای احتمالی توجه داشته باشید.

تگ‌های hreflang

اگر یک سایت بین‌المللی دارید، ممکن است از تگ‌های hreflang برای نشان دادن سایر نسخه‌های محتوای خود برای کشورها و زبان‌های مختلف استفاده کرده باشید.اگر این‌طور است، ممکن است لازم باشد که تگ‌های hreflang را در نسخه‌ی موبایل سایت خود به‌روزرسانی کنید. گوگل تأکید کرده است که انتظار دارد مقادیر hreflang مناسبی را در وب‌سایت‌های دسکتاپ و موبایل شما مشاهده کند.

پس اگر وب‌سایتی دارید که از URLهای مجزایی برای موبایل استفاده می‌کند، مطمئن شوید که تگ‌های hreflang در موبایل به نسخه‌های موبایل محتوای بین‌المللی شما اشاره دارند.

صفحه‌بندی

گاهی اوقات وب‌سایت‌ها به منظور تجربه‌ی روان و بی‌دردسر کاربران موبایل، محتوا را به صورت متفاوتی برای کاربران موبایل و دسکتاپ صفحه‌بندی می‌کنند. سایت موبایل شما ممکن است به جای دادن لینک به صفحات بعدی، از پیمایش نامحدود استفاده کند یا اصلاً صفحه‌بندی را کنار گذاشته و به نمایش محتوای محدودی اکتفا کند.

اگر این‌طور است، باید مسأله را قبل از تغییر سایت به شاخص‌گذاری mobile-first حل کنید. فقدان صفحه‌بندی یا پیاده‌سازی اشتباه می‌تواند باعث شود که گوگل‌بات فقط صفحه‌ی اول محتوای صفحه‌بندی‌شده را ببیند. اگر گوگل‌بات آن را نمی‌بیند، پس آن محتوا خزش نمی‌شود و ممکن است در نهایت از شاخص گوگل به‌کلی حذف شود.پس مطمئن شوید صفحه‌بندی شما به طور صحیحی در موبایل نیز عمل می‌کند و URLهایی کاملاً قابل خزش ارائه می‌کند.علاوه بر آن، سایت شما می‌تواند از متاتگ‌های صفحه‌بندی برای نشان دادن محتوای صفحه‌بندی‌شده استفاده کند.

با استفاده از rel=prev و rel=next می‌توانید محتوای صفحه‌بندی‌شده را نظیر لیست محصولات یا مقاله‌ای شامل چند صفحه، اعلام کنید.

زمانی که از خدمت‌رسانی پویا یا URLهای مجزا استفاده می‌کنید، باید مطمئن شوید که متاتگ‌های صفحه‌بندی شما هم در موبایل و هم در دسکتاپ حاضر هستند.

ساختار داخلی لینک‌ها

وقتی گوگل‌بات یک وب‌سایت را می‌خزد، اساساً به دنبال لینک‌هایی برای ادامه‌ی کار خزش می‌گردد. لینک‌ها، روش مرور وب توسط انسان‌ها و خزش آن توسط موتورهای جست‌وجو هستند.از قبل می‌دانیم که لینک‌ها برای مقاصد رتبه‌بندی حیاتی هستند. گوگل هنوز از PageRank در ارزیابی صفحات وب برای رتبه‌بندی استفاده می‌کند و لینک‌ها حرکت PageRank را در وب میسر می‌کنند.این قضیه با شاخص‌گذاری mobile-first تغییری نمی‌کند. لینک‌ها کماکان بی‌اندازه مهم هستند و این به آن معنی است که شما باید به ساختار داخلی لینک‌ها در سایت موبایل خود همانند سایت دسکتاپ اهمیت دهید.

اغلب نسخه‌های موبایل یک سایت برای مدیریت منسجم‌تر تجربه‌ی کاربران خود، لینک‌های کمتری را نمایش می‌دهند. ابزارهای موبایل صفحات نمایش کوچک‌تری دارند و از مدل تراکنشی متفاوتی استفاده می‌کنند (صفحه‌ی لمسی به جای موس و کیبورد)، پس فضای کمتری برای لینک به سایر صفحات هست. نقطه ضعف این قضیه، تأثیر احتمالی آن بر روی سئوی موبایل سایت شماست.چون لینک‌ها برای گوگل حیاتی هستند، لینک‌های کمتر درون سایت موبایل شما به معنی توزیع متفاوت PageRank در سایت است. این می‌تواند به آن معنی باشد که با تغییر سایت شما به شاخص‌گذاری mobile-first، برخی از صفحات عمیق‌تر سایت شما قدرت رتبه‌بندی خود را از دست بدهند.

یک روش خوب برای بررسی ساختار داخلی لینک‌ها در سایت شما بر روی دسکتاپ و موبایل، استفاده از ابزاری نظیر Sitebulb برای خزش سایت است.

ابتدا Sitebulb را طوری تنظیم کنید که سایت شما را با یک عامل کاربر دسکتاپ بخزد و پس از آن، دوباره سایت را با یک عامل کاربر موبایل خزش کند. سپس، نقشه‌ی خزش دو نسخه را مقایسه کرده و به تفاوت‌های آن‌ها توجه کنید.

راه دیگر، استفاده از یک خزنده‌ی ابری مانند DeepCrawl است.

DeepRank

DeepCrawl به جای ارائه‌ی یک نقشه‌ی بصری خزش، از یک معیار به نام DeepRank استفاده می‌کند تا ارزش لینک داخلی را برای هر URL درون سایت شما تعیین کند. شما می‌توانید با مقایسه‌ی امتیازهای DeepRank برای URLهای دسکتاپ و موبایل، متوجه تفاوت جریان ارزش لینک در سایت موبایل و دسکتاپ خود شوید.ممکن است متوجه شوید که بعضی از صفحات عمیق در موبایل دارای ارزش لینک خیلی کمتری هستند و لازم است با لینک‌دهی داخلی بهتر این مشکل را حل کنید.

رویکرد پیمایش‌کننده‌ی منطقی

یک جنبه‌ی دیگر لینک‌دهی داخلی، ارزش هر لینک است که با مکان آن در محتوای شما تعیین می‌شود.

گوگل در سال ۲۰۰۴ یک سند ثبت اختراع (پتنت) ارائه کرد که در آن رویکرد «پیمایش‌کننده‌ی منطقی» را برای ارزیابی وزن هر لینک تشریح کرده است. به طور خلاصه، لینکی که احتمال دارد توسط یک کاربر معمولی (یا همان «پیمایش‌کننده‌ی منطقی») کلیک شود، باید وزن بیشتری نسبت به لینکی داشته باشد که احتمال کلیک ندارد.

پس مکان یک لینک درون متن شما بسیار با اهمیت است. لینک‌هایی که کمتر احتمال کلیک دارند، مثل لینک‌های فوتر، ارزش کمتری هم نسبت به لینک‌های با احتمال کلیک بیشتر دارند، مثل لینک‌های موجود در بدنه‌ی اصلی محتوا.

دلیلی ندارد که فکر کنیم گوگل از این منطق در شاخص‌گذاری mobile-first استفاده نخواهد کرد. و این مسأله می‌تواند تأثیر عمیقی روی ارزش لینک داخلی در وب‌سایت شما داشته باشد؛ به خصوص اگر سایت شما از روش‌های تجربه‌ی کاربری (UX) موبایلی مانند محتوای جمع‌شده (collapsed) و divهای مخفی استفاده می‌کند.

پس فقط به حضور لینک‌های داخلی اکتفا نکنید، بلکه مکان قرارگیری آن‌ها را نیز درون سایت موبایل خود ارزیابی کنید. آیا آن‌ها متمایز هستند و احتمال کلیک شدن دارند یا این که مخفی بوده و کاربر موبایل با احتمال کمی روی آن‌ها کلیک خواهد کرد؟ اگر این‌طور است، انتظار داشته باشید که آن لینک‌ها وزن کمتری نسبت به نسخه‌ی دسکتاپ داشته باشند.

تنظیمات سایت

در آخر، جنبه‌هایی از تنظیمات فنی سایت شما هست که می‌تواند عملکرد طبیعی (ارگانیک) شما را در شاخص‌گذاری mobile-first متأثر سازد. این بخش‌های سایت، اغلب بر روی موبایل نادیده گرفته می‌شوند؛ چرا که عمدتاً برای موتورهای جست‌وجو اعمال می‌شوند و تأثیری روی کاربران نداشته یا تأثیر بسیار اندکی دارند.

بررسی مجدد هر کدام از این جنبه‌ها بر روی سایت‌های موبایل بسیار سودمند است تا از ارائه‌ی یک تجربه‌ی بی‌نقص به موتورهای جست‌وجو نیز اطمینان حاصل شود.

Robots.txt

فایل robots.txt سایت حاوی دستورهایی است تا موتورهای جست‌وجو در هنگام خزیدن سایت شما از آن‌ها پیروی کنند. اگر سایت موبایل جداگانه‌ای بر روی یک زیردامنه‌ی مجزا مثل m.website.com دارید، ممکن است یک فایل robots.txt دیگر برای آن سایت موبایل داشته باشید یا حتی بدتر از آن، اصلاً چنین فایلی نداشته باشید.از یکسان بودن قواعد robots.txt سایت موبایل و دسکتاپ خود برای دستیابی به اهداف یکسان، اطمینان حاصل کنید. پس مثلاً اگر در فایل robots.txt سایت دسکتاپ از قواعد disallow برای جلوگیری از خزش امکانات جست‌وجوی داخلی سایت استفاده می‌کنید، باید همین کار را روی سایت موبایل هم انجام دهید.

ریدایرکت

خیلی اوقات، یک سایت ممکن است ریدایرکت‌های مختلفی داشته باشد تا هنگام تغییر محتوا یا آدرس‌ها، کاربران و موتورهای جست‌وجو را به صفحات مورد نظر ببرد. ممکن است ریدایرکت‌های شما در سایت دسکتاپ کاملاً درست باشند، اما آیا بر روی سایت موبایل هم همین‌طور است؟فقدان ریدایرکت‌های مناسب روی سایت موبایل شما می‌تواند انواع و اقسام مشکلات سئو را سبب شود؛ پس از صحت ریدایرکت‌ها برای کاربران موبایل نیز اطمینان پیدا کنید.

نرخ خزش

احتمال دارد زمانی که سایت شما به شاخص‌گذاری موبایل تغییر کند، گوگل نرخ خزش سایت شما را برای اطمینان از یافتن تمامی صفحات موبایل، بیشتر کند. سایت شما باید بتواند بدون کند شدن، این مسأله را مدیریت کند.اطمینان از این که محیط میزبانی سایت شما فضای کافی را برای مدیریت نرخ بالای خزش داشته باشد، تنها برای سئو مفید نیست، بلکه می‌تواند سایت شما را به طور کلی سریع‌تر کند که خود این مسأله هم مزایای بسیار زیادی دارد.